Những thực phẩm gây dậy thì sớm ở trẻ em nhiều gia đình không nắm rõ. Tuy nhiên, xu hướng dậy thì sớm hiện nay đang trở nên phổ biến hơn trên toàn thế giới và kéo theo rất nhiều hệ lụy nguy hiểm cho sức khỏe, sinh lý của các bé. Nhiều bác sĩ, nhà khoa học về dinh dưỡng về trẻ em đã chỉ ra rằng, nguyên nhân căn bản dẫn đến dậy thì sớm ở trẻ đó là các thức ăn, thực phẩm tưởng như vô hại nhưng đem lại nhiều rắc rối.
Mục lục bài viết
1. Nước ngọt
Thành phần trong nước ngọt có ga bao gồm: đường ngô, đường mía, caffeine, chất tạo màu, tạo ga, … Tất cả các chất phụ gia đó đều không được ghi rõ hàm lượng thành phần chính xác. Điều này đã khiến những loại thức uống này trở nên nhiều tác hại cho sức khỏe.
Theo Viện dinh dưỡng trẻ em tại Đức đã nghiên cứu và đưa ra kết luận rằng, nước ngọt chính là tác nhân gây nên tình trạng dậy thì sớm. Việc chứa quá nhiều đường khi trẻ “nghiện” nước ngọt sẽ gây tích tụ mỡ thừa, yếu cơ bắp, đẩy nhanh quá trình gây béo phì.
Nghiên cứu cũng cho thấy rằng, chất glycemic có trong nước ngọt có khả năng tăng mức insulin và sự tiết ra các hormone sinh dục khiến bé gái dậy thì sớm hơn các bạn cùng tuổi.
2. Đồ ăn vặt giá rẻ
Dựa vào các báo cáo của các chuyên gia về thực phẩm, loại đồ ăn vặt giá rẻ được tạo bằng các loại phẩm màu, hóa chất công nghiệp rẻ tiền.
Trong đó có vi khuẩn E.coli – một loại vi khuẩn gây tiêu chảy và các bệnh đường ruột. Hơn nữa, nếu để các chất độc hại lâu ngày tích tụ sẽ xuất hiện nhiều bệnh lạ. Đối với trẻ em sẽ gây nên tình trạng xấu đó là dậy thì sớm
Bộ Y Tế – Cục An Toàn Thực Phẩm cũng đã khảo sát, kiểm tra và thực hiện công tác tuyên truyền về tác hại không lường trước được từ những đồ ăn vặt không rõ nguồn gốc. Những đợt kiểm tra đó đã cho thấy rằng, những thực phẩm có nhiều chất phụ gia độc hại sẽ làm kích thích quá trình dậy thì diễn ra sớm hơn bình thường.
3. Thực phẩm chức năng, thuốc bổ, thực phẩm nhiều dinh dưỡng.
Có rất nhiều loại “thực phẩm bổ” tràn lan trên thị trường và được quảng cáo là chứa nhiều thành phần dinh dưỡng như: thực phẩm chức năng, tổ yến, sữa ong, vitamin tổng hợp, …Hoặc dễ tìm kiếm, dễ làm hơn đó là các món được chế biến từ thuốc Bắc.
Các nhà khoa học nghiên cứu về dinh dưỡng đã có một số những nghiên cứu về tác dụng thực sự của các loại thực phẩm chức năng này. Thành phần chính trong những thứ thuốc bổ trên đều có nhiều chất chứa hormone tăng trưởng, hormone sinh dục. Đối với trẻ em tiếp xúc với nhiều chất kể trên là rất nguy hiểm.
Các quảng cáo rầm rộ về công dụng của nhiều loại “thực phẩm bổ” trên thị trường tồn tại rất nhiều. Đánh vào tâm lý của các bà mẹ là muốn con cao lớn, khỏe mạnh hơn bạn bè cùng trang lứa. Tuy nhiên, mặt trái của việc lạm dụng khi con chưa đến tuổi sử dụng đó là trẻ sẽ không dậy thì đúng vào độ tuổi phù hợp.
Tại Việt Nam, trung bình trẻ sẽ dậy thì từ 9 -12 tuổi với bé trai và 8 – 11 tuổi với bé gái. Bố mẹ cho trẻ uống nhiều các loại thực phẩm trên sẽ khiến trẻ lớn rất nhanh trước tuổi dậy thì. Sau đó, khi đến đúng độ tuổi dậy thì, trẻ sẽ dừng lại phát triển và không cải thiện được chiều cao thêm được nữa. Đây là quan niệm sai lầm trong cách chăm sóc trẻ mà bố mẹ cần lưu ý.
4. Thịt cổ gia cầm
Phần thịt cổ của các loại gia cầm như gà, vịt, ngan,… là nơi chứa nhiều thuốc tăng trưởng, tăng trọng nhất. Vì khi chúng ăn các loại thuốc tăng trưởng đó sẽ tích tụ tại vùng cổ, lâu dần sẽ lên tới đầu.
Do vậy, cần chú ý khi trẻ ăn quá nhiều vùng thịt cổ gia cầm và nếu có thể thì không nên ăn. Sự kích thích của những loại thuốc tăng trưởng sẽ gây nên dậy thì sớm ở trẻ.
5. Rau củ trái mùa
Rau củ được nuôi trồng không đúng mùa sẽ phải sử dụng, phun thuốc hoặc hóa chất độc hại để cây lớn và ép chín. Khi trẻ nạp nhiều loại thực phẩm trái mùa, tình trạng hormon ảnh hưởng trực tiếp và kích thích dậy thì sớm.
Một số loại quả trái mùa bị ép chín vào mùa đông như: dâu tây, nho, cà chua, dưa hấu, … mùa xuân: táo, đào, cam, …
6. Mật ong
Chất estrogen trong mật ong là chất có chức năng quan trọng trong phát triển giới tính và cơ quan sinh dục của nữ giới. Việc tiếp xúc với các hormone giới tính này sớm sẽ ảnh hưởng rất nhiều trong quá trình phát triển sinh lý ở các bé gái.
Dựa vào kết quả phân tích của bác sĩ đầu ngành dinh dưỡng tại Mỹ cho rằng, estrogen trong cơ thể hoạt động theo dạng bám vào các cảm thụ thể nhận dạng hormone này ở một số hệ cơ quan. Trong đó bao gồm hệ sinh dục và nguy cơ mắc dậy thì sớm là rất cao.
Tuy nhiên, các bậc phụ huynh thì lại nghĩ rằng càng bổ sung chất này sớm, con khi lớn sẽ có một cơ thể khỏe mạnh, xinh đẹp. Nhưng nếu lạm dụng chất estrogen và nạp lượng mật ong liên tục hàng ngày sẽ khiến bé phát triển rất sớm.
Nhiều bé khi lên 5 – 6 tuổi ngực đã phát triển như người trưởng thành. Điều này sẽ dẫn đến mặc cảm hoặc tự ti khi có sự khác biệt với các bạn đồng trang lứa.
Ngoài ra, estrogen còn có thể tìm thấy trong các vật dụng làm từ chất dẻo ( chai nhựa, hộp đựng thức ăn, đồ chơi, …). Bố mẹ nên quan sát cẩn thận các đồ vật trẻ đưa lên miệng.
Hộp nhựa đựng thức ăn khi hâm nóng sẽ sản sinh ra nhiều estrogen, trẻ đưa vào cơ thể sẽ tăng mức độ kích thích của estrogen.
7. Thực phẩm chiên, rán
Đối với trẻ nhỏ, đồ ăn chiên rán là loại đồ ăn thu hút hấp dẫn nhất, đặc biệt là trẻ vị thành niên. Bởi vì được chế biến ở nhiệt độ rất cao cũng như thành phần nhiều tinh bột, dầu mỡ sẽ khiến chất có trong đó bị biến đổi.
Một nghiên cứu từ các nhà nghiên cứu tại Trường Y tế công cộng Harvard đã phát hiện ra người lớn khi ăn thực phẩm chiên 5- 6 lần mỗi tuần sẽ tăng 39% mắc các bệnh về tiểu đường và một số loại bệnh khác.
Đối với trẻ chưa phát triển toàn diện như người lớn nên tỉ lệ khả năng trao đổi chất giảm nghiêm trọng đồng thời gây rối loạn nội tiết tố. Lâu ngày, cơ thể sẽ phản ứng với những chất độc hại tích tụ và chắc chắn sẽ dẫn đến tình trạng dậy thì sớm.
8. Các loại thịt, cá nuôi bằng thức ăn công nghiệp
Các loại cá, thịt này cũng giống với rau củ quả trái mùa, chúng được nuôi bằng các loại thức ăn công nghiệp từ nhà máy sản xuất. Thức ăn của chúng được tập hợp từ các loại nguyên liệu như: chất đạm, béo, carbohydrate, vitamin, …
Bởi vậy, các chuyên gia cho rằng đây là thức ăn cần thiết cho nuôi thủy sản cũng như chăn nuôi gia súc. Tuy nhiên, với trẻ nhỏ, sức đề kháng không được bằng người lớn nên khi ăn có khả năng sẽ tác dụng ngược và gây dậy thì sớm ở trẻ.
Trên đây là những thức ăn, thực phẩm gây dậy thì sớm gây ảnh hưởng trực tiếp đến trẻ nhỏ mà bố mẹ cần lưu ý và tham khảo để đảm bảo sức khỏe, sinh lý. Hạn chế tối đa cho trẻ tiếp xúc sớm với các loại đồ ăn chứa nhiều hormone tăng trưởng mạnh. Bên cạnh đó, các bậc phụ huynh cần xây dựng, cân đối chế độ ăn hợp lý để trẻ có đầy đủ năng lượng, dinh dưỡng cần thiết cho các hoạt động trong ngày. Nếu con có các dấu hiệu bất thường của dậy thì sớm thì bố mẹ nên giữ bình tĩnh, cân nhắc đưa con đến bác sĩ nhi khoa để khám và can thiệp kịp thời.
